2
Nhìn chung, chủ trang trại heo coi giá trị tài sản của họ là một kế hoạch nghỉ hưu, nhưng về bản chất, mục tiêu của họ là truyền lại doanh nghiệp của mình cho thế hệ tiếp theo. Trong nhiều trường hợp, họ không nhận thức được sự phức tạp và các rủi ro của quá trình này, ngay cả khi có một kế hoạch tốt để thực hiện.
Như với bất kỳ quy trình nào, việc lập kế hoạch là điều cần thiết. Để làm như vậy, người ta phải có sự rõ ràng về thời điểm phù hợp để nghỉ hưu và xác định kế hoạch còn lại từ mốc thời gian này. Các lựa chọn sẽ mang tính cá nhân và phụ thuộc vào đặc điểm của từng doanh nghiệp. Mặc dù mức độ phức tạp của quy trình sẽ khác nhau tùy thuộc vào quy mô và mức độ tích hợp của trang trại, nhưng các nguyên tắc cơ bản là như nhau.
Trong bối cảnh kinh doanh và trên thực tế, nhà chăn nuôi sẽ có những lựa chọn sau:
- Chuyển giao quyền sở hữu trang trại cho một hoặc nhiều thành viên trong gia đình để tiếp tục điều hành trang trại.
- Chuyển giao quyền sở hữu trang trại cho một hoặc nhiều thành viên trong gia đình để thuê một nhóm chuyên gia bên ngoài điều hành trang trại.
- Chuyển giao quyền sở hữu trang trại cho một người không phải là thành viên trong gia đình để điều hành trang trại.
- Cho thuê trang trại theo thỏa thuận hợp đồng trong đó bên thứ ba là người ngoài thuê cơ sở chuồng trại để chăn nuôi.
- Thanh lý tài sản của trang trại.
Quyết định lựa chọn phương án nào sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó có quy mô của doanh nghiệp hoặc quy mô trang trại. Các trang trại nhỏ hơn thường khó để có thể kết hợp với các chuyên gia có năng lực vào quá trình kế thừa, khiến các phương án còn lại trở thành giải pháp khả thi nhất. Ở những quốc gia có hệ thống doanh nghiệp chủ yếu do gia đình sở hữu bất kể quy mô công ty, các phương án khác cũng không khác biệt nhiều.
Kế hoạch kế thừa là một quá trình và cần phải thực hiện các bước sau theo thứ tự:
- Chuyển giao quyền quản lý - Quản lý các hoạt động kinh doanh hàng ngày và các quyết định vận hành.
- Chuyển giao quyền lãnh đạo - Quản lý hoạt động kinh doanh và các quyết định chiến lược.
- Chuyển giao quyền sở hữu - Quyền sở hữu và kiểm soát tài sản kinh doanh.
1. Doanh nghiệp
Lợi nhuận và tài sản - Trang trại hoặc hoạt động kinh doanh phải có lợi nhuận và tài sản của trang trại hoặc hoạt động kinh doanh phải phù hợp với nhu cầu và đặc điểm hiện tại của ngành chăn nuôi (tình trạng vệ sinh, bảo trì cơ sở chuồng trại, v.v.). Nếu hoạt động kinh doanh không có tính cạnh tranh thì không có lý do gì để thế hệ tiếp theo quan tâm đến việc tiếp tục kế thừa doanh nghiệp.
Dòng tiền - Lý tưởng nhất là dòng tiền tạo ra từ hoạt động kinh doanh ít nhất phải đủ để duy trì doanh nghiệp, đầu tư vào tài sản mới, thanh toán các khoản nợ phải trả và đảm bảo cho việc nghỉ hưu của chủ sở hữu. Nếu thế hệ đi trước không sẵn sàng từ bỏ quyền sở hữu, doanh nghiệp cần phải tăng trưởng đủ mạnh để duy trì cho cả hai thế hệ. Điều này nghe có vẻ hợp lý, nhưng không phải lúc nào cũng diễn ra trong thực tế.
Tầm nhìn kinh doanh chung - Cả hai thế hệ phải có cùng một tầm nhìn và mục tiêu kinh doanh ít nhất là trong quá trình chuyển giao. Nếu không, quá trình này sẽ trở nên khó khăn, đặc biệt đối với thế hệ đi trước.
Giao tiếp - Giao tiếp tốt giữa tất cả các bên liên quan là điều quan trọng. Sự giao tiếp rõ ràng, thường xuyên và minh bạch sẽ cải thiện triển vọng của quá trình, đặc biệt là với thế hệ tiếp theo và các nhà đầu tư hoặc người thuê tiềm năng. Điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng tiếp cận vốn cho sự tăng trưởng kinh doanh trong tương lai.
Công cụ đưa ra quyết định - Nhìn chung, thế hệ trẻ có nhiều cơ hội tiếp cận với công nghệ hơn, vì vậy họ có xu hướng đưa ra quyết định sáng suốt hơn. Mặt khác, thế hệ sắp chuyển giao lại có xu hướng đưa ra các quyết định kinh doanh phức tạp hơn dựa vào kinh nghiệm và trực giác. Việc cải thiện hệ thống thông tin quản lý và tài chính để tạo điều kiện cho việc đưa ra các quyết định tốt hơn có thể là một yếu tố quan trọng trong quá trình chuyển giao.
2. Chủ sở hữu
Thời gian - Việc lựa chọn thời điểm phù hợp để chuyển giao trách nhiệm kinh doanh là rất quan trọng. Thế hệ đi trước cần biết khi nào nên nhường chỗ. Nếu không, quá trình kế thừa sẽ không thể tiến triển.
Các bước đầu tiên - Như đã đề cập ở trên, quá trình chuyển giao sẽ diễn ra theo từng giai đoạn. Quá trình bắt đầu bằng việc bàn giao các trách nhiệm vận hành hàng ngày. Khi quá trình chuyển giao quyền quản lý này thành công, quyền lãnh đạo sẽ được bàn giao. Kết quả của việc này đặt nền tảng cho việc bàn giao tài sản khi thế hệ đi trước có được sự tin tưởng dựa trên những kết quả của quá trình.
3. Người kế nhiệm
Sự chấp nhận của gia đình - Để quá trình chuyển giao thành công, người kế nhiệm phải có được sự chấp nhận từ gia đình. Mối quan hệ gần gũi với cha mẹ và anh chị em sẽ rất quan trọng để thế hệ đi trước có thể yên tâm rằng doanh nghiệp sẽ được quản lý tốt và các mối quan hệ gia đình luôn được duy trì.
Năng lực - Các phẩm chất của người kế nhiệm có thể bao gồm động lực, sự sáng tạo, khả năng quyết đoán, tầm nhìn chiến lược, sự quyết đoán và kỹ năng giao tiếp, cùng nhiều yếu tố khác. Khi một người chuyển giao từ vai trò điều hành sang lãnh đạo, sự kết hợp những phẩm chất này sẽ quyết định đến cách công ty được dẫn dắt để đạt được các mục tiêu.
Kinh nghiệm - Nhìn chung, các thế hệ kế tiếp thường rời gia đình để theo đuổi sự phát triển giáo dục tại các trường cao đẳng hoặc đại học. Trong nhiều trường hợp, họ thậm chí còn tích lũy được kinh nghiệm làm việc trước khi quay trở lại công việc kinh doanh của gia đình. Những kiến thức thu được trong quá trình này sẽ rất quan trọng vì chúng sẽ được chuyển giao và áp dụng trực tiếp cho chính doanh nghiệp của gia đình.
4. Người hướng dẫn
Cam kết - Quy trình này cần có một nhà cố vấn hoặc người hướng dẫn. Nếu không có người hướng dẫn, quá trình chuyển giao có thể không diễn ra đúng theo kế hoạch. Sự tham gia của người hướng dẫn tập trung vào kết quả và tạo điều kiện cho các bên liên quan đạt được thỏa thuận là rất quan trọng. Họ cũng mang lại sự công bằng và khách quan cho quy trình kế thừa.
Phẩm chất - Người hướng dẫn phải có kỹ năng giao tiếp tuyệt vời, khả năng quản lý thời gian hiệu quả, có tính tích hợp và bao quát. Người đó phải rõ ràng và tinh tế, đồng thời giữ vững tính khách quan và công bằng. Vai trò của họ rất quan trọng trong việc đảm bảo các thành viên trong gia đình hiểu rõ quy trình và thời gian thực hiện.
5. Đội ngũ kỹ thuật
Phương thức - Khi việc chuyển giao quyền sở hữu được thực hiện trong một sự kiện kế thừa, phương thức thực hiện các giao dịch tài chính có thể đòi hỏi sự thành thạo và chuyên môn từ một đội ngũ kỹ thuật.
Đội ngũ - Đội ngũ hỗ trợ quá trình này nên bao gồm các chuyên gia pháp lý và tài chính, và một người đáng tin cậy hiểu rõ về doanh nghiệp. Nhóm này cần cung cấp kiến thức cần thiết để đảm bảo quá trình chuyển giao diễn ra đúng cách, bao gồm các khía cạnh kế toán để đảm bảo tài chính phù hợp.
6. Mốc thời gian thực tế
Bắt đầu - Trước hết và quan trọng nhất, quá trình chuyển giao cần bắt đầu ngay khi chủ sở hữu sẵn sàng lập kế hoạch cho việc chuyển giao. Việc trì hoãn quá lâu có thể khiến thế hệ kế tiếp mất hứng thú với việc tiếp quản doanh nghiệp và theo đuổi cơ hội khác.
Thời gian - Tốc độ của quá trình cũng bị hạn chế bởi khả năng của người kế nhiệm trong việc tiếp nhận quyền quản lý, lãnh đạo và sở hữu tài sản. Thế hệ hiện tại sẽ thực hiện kế hoạch chỉ khi thế hệ mới đã sẵn sàng. Các mốc thời gian này của mỗi người sẽ khác nhau.
Hoàn tất - Tùy thuộc vào quy mô của doanh nghiệp cũng như mức độ phức tạp về tổ chức và tài chính, quá trình kế thừa có thể mất đến 10 năm để hoàn tất. Vì vậy, việc tỉ mỉ và kiên nhẫn trong quá trình này là rất cần thiết.
Nhìn chung, một người chỉ có cơ hội tham gia vào quá trình chuyển giao này hai lần trong đời. Khi tiếp nhận doanh nghiệp và khi chuyển giao cho thế hệ tiếp theo. Do đó, điều cực kỳ quan trọng là phải nhận thức được những khó khăn có thể phát sinh trong quá trình này. Vì vậy, cần phải xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo có kết quả tốt nhất.
